阿毗达磨俱舍论 第二十卷注音

阿毗达磨俱舍论 第二十卷

阿ā毗pí达dá磨mó俱jǜ舍shè论lùn　第dì二èr十shí卷jüàn

尊zūn者zhě世shì亲qīn造zào

三sān藏zàng法fǎ师shī玄xüán奘zàng奉fèng诏zhào译yì

分fēn别bié随suí眠mián品pǐn第dì五wǔ之zhī二èr

诸zhū有yǒu情qíng类lèi于yǘ此cǐ事shì中zhōng随suí眠mián随suí增zēng名míng系xì此cǐ事shì。应yīng说shuō过guò去qǜ现xiàn在zài未wèi来lái何hé等děng随suí眠mián能néng系xì何hé事shì。颂sòng曰yüē

若ruò于yǘ此cǐ事shì中zhōng未wèi断duàn贪tān嗔chēn慢màn过guò现xiàn若ruò已yǐ起qǐ未wèi来lái意yì遍biàn行xíng五wǔ可kě生shēng自zì世shì不bù生shēng亦yì遍biàn行xíng余yǘ过guò未wèi遍biàn行xíng现xiàn正zhèng缘yüán能néng系xì

论lùn曰yüē。且qiě诸zhū随suí眠mián总zǒng有yǒu二èr种zhǒng。一yī者zhě自zì相xiāng。谓wèi贪tān嗔chēn慢màn。二èr者zhě共gòng相xiàng。谓wèi见jiàn疑yí痴chī。事shì虽suī有yǒu多duō此cǐ说shuō所suǒ系xì。如rú应yīng未wèi断duàn流liú至zhì后hòu门mén。若ruò此cǐ事shì中zhōng有yǒu贪tān嗔chēn慢màn。于yǘ过guò去qǜ世shì已yǐ生shēng未wèi断duàn。现xiàn在zài已yǐ生shēng能néng系xì此cǐ事shì。以yǐ贪tān嗔chēn慢màn是shì自zì相xiāng惑huò。非fēi诸zhū有yǒu情qíng定dìng遍biàn起qǐ故gù。若ruò未wèi来lái世shì意yì识shí相xiàng应yìng贪tān嗔chēn慢màn三sān遍biàn于yǘ三sān世shì乃nǎi至zhì未wèi断duàn皆jiē能néng系xì缚fù。未wèi来lái五wǔ识shí相xiàng应yìng贪tān嗔chēn若ruò未wèi断duàn可kě生shēng唯wéi系xì未wèi来lái世shì。未wèi来lái五wǔ识shí相xiàng应yìng贪tān嗔chēn若ruò未wèi断duàn不bù生shēng亦yì能néng系xì三sān世shì。所suǒ余yǘ一yī切qiè见jiàn疑yí无wú明míng去qǜ来lái未wèi断duàn遍biàn缚fù三sān世shì。由yóu此cǐ三sān种zhǒng是shì共gòng相xiāng惑huò一yī切qiè有yǒu情qíng俱jǜ遍biàn缚fù故gù。若ruò现xiàn在zài世shì正zhèng缘yüán境jìng时shí。随suí其qí所suǒ应yīng能néng系xì此cǐ事shì。应yīng辩biàn诸zhū事shì过guò去qǜ未wèi来lái。为wèi实shí有yǒu无wú方fāng可kě说shuō系xì。若ruò实shí是shì有yǒu则zé一yī切qiè行xíng恒héng时shí有yǒu故gù应yīng说shuō为wéi常cháng。若ruò实shí是shì无wú如rú何hé可kě说shuō有yǒu能néng所suǒ系xì及jí离lí系xì耶yé。毗pí婆pó沙shā师shī定dìng立lì实shí有yǒu。然rán彼bǐ诸zhū行xíng不bù名míng为wéi常cháng。由yóu与yǚ有yǒu为wéi诸zhū相xiàng合hé故gù。为wèi此cǐ所suǒ立lì决jüé定dìng增zēng明míng应yīng略lüè标biāo宗zōng显xiǎn其qí理lǐ趣qǜ。颂sòng曰yüē

三sān世shì有yǒu由yóu说shuō二èr有yǒu境jìng果guǒ故gù说shuō三sān世shì有yǒu故gù许xǚ说shuō一yī切qiè有yǒu

论lùn曰yüē。三sān世shì实shí有yǒu。所suǒ以yǐ者zhě何hé。由yóu契qì经jīng中zhōng世shì尊zūn说shuō故gù。谓wèi世shì尊zūn说shuō。苾bì刍chú当dāng知zhī。若ruò过guò去qǜ色sè非fēi有yǒu。不bù应yīng多duō闻wén圣shèng弟dì子zǐ众zhòng于yǘ过guò去qǜ色sè勤qín修xiū厌yàn舍shè。以yǐ过guò去qǜ色sè是shì有yǒu故gù。应yīng多duō闻wén圣shèng弟dì子zǐ众zhòng于yǘ过guò去qǜ色sè勤qín修xiū厌yàn舍shè。若ruò未wèi来lái色sè非fēi有yǒu。不bù应yīng多duō闻wén圣shèng弟dì子zǐ众zhòng于yǘ未wèi来lái色sè勤qín断duàn欣xīn求qiú。以yǐ未wèi来lái色sè是shì有yǒu故gù。应yīng多duō闻wén圣shèng弟dì子zǐ众zhòng于yǘ未wèi来lái色sè勤qín断duàn欣xīn求qiú。又yòu具jǜ二èr缘yüán识shí方fāng生shēng故gù。谓wèi契qì经jīng说shuō。识shí二èr缘yüán生shēng。其qí二èr者zhě何hé。谓wèi眼yǎn及jí色sè。广guǎng说shuō乃nǎi至zhì意yì及jí诸zhū法fǎ。若ruò去qǜ来lái世shì非fēi实shí有yǒu者zhě。能néng缘yüán彼bǐ识shí应yīng阙qüè二èr缘yüán。已yǐ依yī圣shèng教jiào证zhèng去qǜ来lái有yǒu。当dāng依yī正zhèng理lǐ证zhèng有yǒu去qǜ来lái。以yǐ识shí起qǐ时shí必bì有yǒu境jìng故gù。谓wèi必bì有yǒu境jìng识shí乃nǎi得de生shēng。无wú则zé不bù生shēng。其qí理lǐ决jüé定dìng。若ruò去qǜ来lái世shì境jìng体tǐ实shí无wú。是shì则zé应yīng有yǒu无wú所suǒ缘yüán识shí。所suǒ缘yüán无wú故gù识shí亦yì应yīng无wú。又yòu已yǐ谢xiè业yè有yǒu当dāng果guǒ故gù。谓wèi若ruò实shí无wú过guò去qǜ体tǐ者zhě。善shàn恶è二èr业yè当dāng果guǒ应yīng无wú。非fēi果guǒ生shēng时shí有yǒu现xiàn因yīn在zài。由yóu此cǐ教jiào理lǐ。毗pí婆pó沙shā师shī。定dìng立lì去qǜ来lái二èr世shì实shí有yǒu。若ruò自zì谓wèi是shì说shuō一yī切qiè有yǒu宗zōng决jüé定dìng应yīng许xǚ实shí有yǒu去qǜ来lái世shì。以yǐ说shuō三sān世shì皆jiē定dìng实shí有yǒu故gù。许xǚ是shì说shuō一yī切qiè有yǒu宗zōng。谓wèi若ruò有yǒu人rén说shuō三sān世shì实shí有yǒu。方fāng许xǚ彼bǐ是shì说shuō一yī切qiè有yǒu宗zōng。若ruò人rén唯wéi说shuō有yǒu现xiàn在zài世shì及jí过guò去qǜ世shì未wèi与yǚ果guǒ业yè。说shuō无wú未wèi来lái及jí过guò去qǜ世shì已yǐ与yǚ果guǒ业yè。彼bǐ可kě许xǚ为wéi分fēn别bié说shuō部bù。非fēi此cǐ部bù摄shè。今jīn此cǐ部bù中zhōng差chā别bié有yǒu几jǐ。谁shéi所suǒ立lì世shì最zuì善shàn可kě依yī。颂sòng曰yüē

此cǐ中zhōng有yǒu四sì种zhǒng类lèi相xiàng位wèi待dài异yì第dì三sān约yüē作zuò用yòng立lì世shì最zuì为wéi善shàn

论lùn曰yüē。尊zūn者zhě法fǎ救jiù作zuò如rú是shì说shuō。由yóu类lèi不bù同tóng三sān世shì有yǒu异yì。彼bǐ谓wèi诸zhū法fǎ行xíng于yǘ世shì时shí。由yóu类lèi有yǒu殊shū非fēi体tǐ有yǒu异yì。如rú破pò金jīn器qì作zuò余yǘ物wù时shí。形xíng虽suī有yǒu殊shū而ér体tǐ无wú异yì。又yòu如rú乳rǔ变biàn成chéng于yǘ酪lào时shí。舍shè味wèi势shì等děng。非fēi舍shè显xiǎn色sè。如rú是shì诸zhū法fǎ行xíng于yǘ世shì时shí。从cóng未wèi来lái至zhì现xiàn在zài。从cóng现xiàn在zài入rù过guò去qǜ。唯wéi舍shě得de类lèi非fēi舍shě得dé体tǐ。尊zūn者zhě妙miào音yīn作zuò如rú是shì说shuō。由yóu相xiāng不bù同tóng三sān世shì有yǒu异yì。彼bǐ谓wèi诸zhū法fǎ行xíng于yǘ世shì时shí。过guò去qǜ正zhèng与yǚ过guò去qǜ相xiāng合hé。而ér不bù名míng为wéi离lí现xiàn未wèi相xiàng。未wèi来lái正zhèng与yǚ未wèi来lái相xiāng合hé。而ér不bù名míng为wéi离lí过guò现xiàn相xiàng。现xiàn在zài正zhèng与yǚ现xiàn在zài相xiāng合hé。而ér不bù名míng为wéi离lí过guò未wèi相xiàng。如rú人rén正zhèng染rǎn一yī妻qī室shì时shí。于yǘ余yǘ姬jī媵yìng不bù名míng离lí染rǎn。尊zūn者zhě世shì友yǒu作zuò如rú是shì说shuō。由yóu位wèi不bù同tóng三sān世shì有yǒu异yì。彼bǐ谓wèi诸zhū法fǎ行xíng于yǘ世shì时shí。至zhì位wèi位wèi中zhōng作zuò异yì异yì说shuō。由yóu位wèi有yǒu别bié非fēi体tǐ有yǒu异yì。如rú运yǜn一yī筹chóu置zhì一yī名míng一yī置zhì百bǎi名míng百bǎi置zhì千qiān名míng千qiān。尊zūn者zhě觉jüé天tiān作zuò如rú是shì说shuō。由yóu待dài有yǒu别bié三sān世shì有yǒu异yì。彼bǐ谓wèi诸zhū法fǎ行xíng于yǘ世shì时shí。前qián后hòu相xiāng待dài立lì名míng有yǒu异yì。如rú一yī女nǚ人rén名míng母mǔ名míng女nǚ。此cǐ四sì种zhǒng说shuō一yī切qiè有yǒu中zhōng。第dì一yī执zhí法fǎ有yǒu转zhuǎn变biàn故gù。应yīng置zhì数shù论lùn外wài道dào朋péng中zhōng。第dì二èr所suǒ立lì世shì相xiàng杂zá乱luàn。三sān世shì皆jiē有yǒu三sān世shì相xiàng故gù。人rén于yǘ妻qī室shì贪tān现xiàn行xíng时shí。于yǘ余yǘ境jìng贪tān唯wéi有yǒu成chéng就jiù。现xiàn无wú贪tān起qǐ何hé义yì为wéi同tóng。第dì四sì所suǒ立lì前qián后hòu相xiāng待dài。一yī世shì法fǎ中zhōng应yīng有yǒu三sān世shì。谓wèi过guò去qǜ世shì前qián后hòu刹chà那nà。应yīng名míng去qǜ来lái中zhōng为wéi现xiàn在zài。未wèi来lái现xiàn在zài类lèi亦yì应yīng然rán。故gù此cǐ四sì中zhōng第dì三sān最zuì善shàn。以yǐ约yüē作zuò用yòng位wèi有yǒu差chā别bié。由yóu位wèi不bù同tóng立lì世shì有yǒu异yì。彼bǐ谓wèi诸zhū法fǎ作zuò用yòng未wèi有yǒu名míng为wéi未wèi来lái。有yǒu作zuò用yòng时shí名míng为wéi现xiàn在zài。作zuò用yòng已yǐ灭miè名míng为wéi过guò去qǜ。非fēi体tǐ有yǒu殊shū。此cǐ已yǐ具jǜ知zhī。彼bǐ应yīng复fù说shuō。若ruò去qǜ来lái世shì体tǐ亦yì实shí有yǒu应yīng名míng现xiàn在zài。何hé谓wèi去qǜ来lái。岂qǐ不bù前qián言yán约yüē作zuò用yòng立lì。若ruò尔ěr现xiàn在zài有yǒu眼yǎn等děng根gēn彼bǐ同tóng分fēn摄shè有yǒu何hé作zuò用yòng。彼bǐ岂qǐ不bù能néng取qǚ果guǒ与yǚ果guǒ。是shì则zé过guò去qǜ同tóng类lèi因yīn等děng既jì能néng与yǚ果guǒ。应yīng有yǒu作zuò用yòng。有yǒu半bàn作zuò用yòng世shì相xiàng应yìng杂zá。已yǐ略lüè推tuī征zhēng。次cì当dāng广guǎng破pò。颂sòng曰yüē

何hé碍ài用yòng云yǘn何hé无wú异yì世shì便biàn坏huài有yǒu谁shéi未wèi生shēng灭miè此cǐ法fǎ性xìng甚shèn深shēn

论lùn曰yüē。应yīng说shuō若ruò法fǎ自zì体tǐ恒héng有yǒu。应yīng一yī切qiè时shí能néng起qǐ作zuò用yòng。以yǐ何hé碍ài力lì令lìng此cǐ法fǎ体tǐ所suǒ起qǐ作zuò用yòng时shí有yǒu时shí无wú。若ruò谓wèi众zhòng缘yüán不bù和hé合hé者zhě。此cǐ救jiù非fēi理lǐ。许xǚ常cháng有yǒu故gù。又yòu此cǐ作zuò用yòng云yǘn何hé得děi说shuō为wéi去qǜ来lái今jīn。岂qǐ作zuò用yòng中zhōng而ér得dé更gèng立lì有yǒu余yǘ作zuò用yòng。若ruò此cǐ作zuò用yòng非fēi去qǜ来lái今jīn而ér复fù说shuō言yán作zuò用yòng是shì有yǒu。则zé无wú为wéi故gù应yīng常cháng非fēi无wú故gù不bù应yīng言yán作zuò用yòng已yǐ灭miè及jí此cǐ未wèi有yǒu法fǎ名míng去qǜ来lái。若ruò许xǚ作zuò用yòng异yì法fǎ体tǐ者zhě。可kě有yǒu此cǐ失shī。然rán无wú有yǒu异yì。故gù不bù应yīng言yán有yǒu此cǐ过guò失shī。若ruò尔ěr所suǒ立lì世shì义yì便biàn坏huài。谓wèi若ruò作zuò用yòng即jí是shì法fǎ体tǐ。体tǐ既jì恒héng有yǒu用yòng亦yì应yīng然rán。何hé得děi有yǒu时shí名míng为wéi过guò未wèi。故gù彼bǐ所suǒ立lì世shì义yì不bù成chéng。何hé为wéi不bù成chéng。以yǐ有yǒu为wéi法fǎ未wèi已yǐ生shēng名míng未wèi来lái。若ruò已yǐ生shēng未wèi已yǐ灭miè名míng现xiàn在zài。若ruò已yǐ灭miè名míng过guò去qǜ。彼bǐ复fù应yīng说shuō若ruò如rú现xiàn在zài法fǎ体tǐ实shí有yǒu去qǜ来lái亦yì然rán。谁shéi未wèi已yǐ生shēng谁shéi复fù已yǐ灭miè。谓wèi有yǒu为wéi法fǎ体tǐ实shí恒héng有yǒu。如rú何hé可kě得de成chéng未wèi已yǐ生shēng已yǐ灭miè。先xiān何hé所suǒ阙qüè。彼bǐ未wèi有yǒu故gù名míng未wèi已yǐ生shēng。后hòu复fù阙qüè何hé。彼bǐ已yǐ无wú故gù名míng为wéi已yǐ灭miè。故gù不bù许xǚ法fǎ本běn无wú今jīn有yǒu有yǒu已yǐ还hái无wú则zé三sān世shì义yì。应yīng一yī切qiè种zhǒng皆jiē不bù成chéng立lì。然rán彼bǐ所suǒ说shuō恒héng与yǚ有yǒu为wéi诸zhū相xiàng合hé故gù。行xíng非fēi常cháng者zhě此cǐ但dàn有yǒu虚xǖ言yán。生shēng灭miè理lǐ无wú故gù。许xǚ体tǐ恒héng有yǒu说shuō性xìng非fēi常cháng。如rú是shì义yì言yán所suǒ未wèi曾céng有yǒu。依yī如rú是shì义yì。故gù有yǒu颂sòng言yán

许xǚ法fǎ体tǐ恒héng有yǒu而ér说shuō性xìng非fēi常cháng性xìng体tǐ复fù无wú别bié此cǐ真zhēn自zì在zài作zuò

又yòu彼bǐ所suǒ言yán世shì尊zūn说shuō故gù。去qǜ来lái二èr世shì体tǐ实shí有yǒu者zhě。我wǒ等děng亦yì说shuō有yǒu去qǜ来lái世shì。谓wèi过guò去qǜ世shì曾céng有yǒu名míng有yǒu。未wèi来lái当dāng有yǒu。有yǒu果guǒ因yīn故gù。依yī如rú是shì义yì说shuō有yǒu去qǜ来lái。非fēi谓wèi去qǜ来lái如rú现xiàn实shí有yǒu。谁shéi言yán彼bǐ有yǒu如rú现xiàn在zài世shì。非fēi如rú现xiàn世shì彼bǐ有yǒu云yǘn何hé。彼bǐ有yǒu去qǜ来lái二èr世shì自zì性xìng。此cǐ复fù应yīng诘jié。若ruò俱jǜ是shì有yǒu如rú何hé可kě言yán是shì去qǜ来lái性xìng。故gù说shuō彼bǐ有yǒu。但dàn据jǜ曾céng当dāng因yīn果guǒ二èr性xìng。非fēi体tǐ实shí有yǒu。世shì尊zūn为wéi遮zhē谤bàng因yīn果guǒ见jiàn据jǜ曾céng当dāng义yì说shuō有yǒu去qǜ来lái。有yǒu声shēng通tōng显xiǎn有yǒu无wú法fǎ故gù。如rú世shì间jiān说shuō有yǒu灯dēng先xiān无wú有yǒu灯dēng后hòu无wú。又yòu如rú有yǒu言yán有yǒu灯dēng已yǐ灭miè非fēi我wǒ今jīn灭miè。说shuō有yǒu去qǜ来lái其qí义yì亦yì应yīng尔ěr。若ruò不bù尔ěr者zhě去qǜ来lái性xìng不bù成chéng。若ruò尔ěr何hé缘yüán世shì尊zūn依yī彼bǐ杖zhàng髻jì外wài道dào说shuō业yè过guò去qǜ尽jìn灭miè变biàn坏huài而ér犹yóu是shì有yǒu。岂qǐ彼bǐ不bù许xǚ业yè曾céng有yǒu性xìng。而ér今jīn世shì尊zūn重zhòng为wéi说shuō有yǒu。依yī彼bǐ所suǒ引yǐn现xiàn相xiāng续xǜ中zhōng与yǚ果guǒ功gōng能néng。密mì说shuō为wéi有yǒu。若ruò不bù尔ěr者zhě。彼bǐ过guò去qǜ业yè现xiàn实shí有yǒu性xìng过guò去qǜ岂qǐ成chéng。理lǐ必bì应yìng尔ěr。以yǐ薄báo伽gā梵fàn于yǘ胜shèng义yì空kōng契qì经jīng中zhōng说shuō。眼yǎn根gēn生shēng位wèi无wú所suǒ从cóng来lái。眼yǎn根gēn灭miè时shí无wú所suǒ造zào集jí。本běn无wú今jīn有yǒu有yǒu已yǐ还hái无wú。去qǜ来lái眼yǎn根gēn若ruò实shí有yǒu者zhě。经jīng不bù应yīng说shuō本běn无wú等děng言yán。若ruò谓wèi此cǐ言yán依yī现xiàn世shì说shuō此cǐ救jiù非fēi理lǐ。以yǐ现xiàn世shì性xìng与yǚ彼bǐ眼yǎn根gēn体tǐ无wú别bié故gù。若ruò许xǚ现xiàn世shì本běn无wú今jīn有yǒu有yǒu已yǐ还hái无wú。是shì则zé眼yǎn根gēn去qǜ来lái无wú体tǐ义yì已yǐ成chéng立lì。又yòu彼bǐ所suǒ说shuō。要yào具jǜ二èr缘yüán识shí方fāng生shēng故gù。去qǜ来lái二èr世shì体tǐ实shí有yǒu者zhě。应yīng共gòng寻xǘn思sī。意yì法fǎ为wéi缘yüán生shēng意yì识shí者zhě。为wèi法fǎ如rú意yì作zuò能néng生shēng缘yüán。为wèi法fǎ但dàn能néng作zuò所suǒ缘yüán境jìng。若ruò法fǎ如rú意yì作zuò能néng生shēng缘yüán。如rú何hé未wèi来lái百bǎi千qiān劫jié后hòu当dāng有yǒu彼bǐ法fǎ。或huò当dāng亦yì无wú为wéi能néng生shēng缘yüán生shēng今jīn时shí识shí。又yòu涅niè槃pán性xìng违wéi一yī切qiè生shēng立lì为wéi能néng生shēng不bù应yīng正zhèng理lǐ。若ruò法fǎ但dàn能néng为wéi所suǒ缘yüán境jìng。我wǒ说shuō过guò未wèi亦yì是shì所suǒ缘yüán。若ruò无wú如rú何hé成chéng所suǒ缘yüán境jìng。我wǒ说shuō彼bǐ有yǒu如rú成chéng所suǒ缘yüán。如rú何hé成chéng所suǒ缘yüán。谓wèi曾céng有yǒu当dāng有yǒu。非fēi忆yì过guò去qǜ色sè受shòu等děng时shí。如rú现xiàn分fēn明míng观guān彼bǐ为wéi有yǒu。但dàn追zhuī忆yì彼bǐ曾céng有yǒu之zhī相xiàng。逆nì观guān未wèi来lái当dāng有yǒu亦yì尔ěr。谓wèi如rú曾céng现xiàn在zài所suǒ领lǐng色sè相xiàng。如rú是shì追zhuī忆yì过guò去qǜ为wéi有yǒu。亦yì如rú当dāng现xiàn在zài所suǒ领lǐng色sè相xiàng如rú是shì逆nì观guān未wèi来lái为wéi有yǒu。若ruò如rú现xiàn有yǒu应yīng成chéng现xiàn世shì。若ruò体tǐ现xiàn无wú。则zé应yīng许xǚ有yǒu缘yüán无wú境jìng识shí。其qí理lǐ自zì成chéng。若ruò谓wèi去qǜ来lái极jí微wēi散sǎn乱luàn有yǒu而ér非fēi现xiàn。理lǐ亦yì不bù然rán。取qǚ彼bǐ相xiāng时shí非fēi散sǎn乱luàn故gù。又yòu若ruò彼bǐ色sè有yǒu同tóng现xiàn在zài。唯wéi有yǒu极jí微wēi散sǎn乱luàn为wéi异yì。则zé极jí微wēi色sè其qí体tǐ应yīng常cháng。又yòu色sè唯wéi应yīng极jí微wēi聚jǜ散sàn竟jìng无wú少shǎo分fēn可kě名míng生shēng灭miè。是shì则zé遵zūn崇chóng邪xié命mìng者zhě论lùn弃qì背bèi善shàn逝shì所suǒ说shuō契qì经jīng。如rú契qì经jīng说shuō。眼yǎn根gēn生shēng位wèi无wú所suǒ从cóng来lái。乃nǎi至zhì广guǎng说shuō。又yòu非fēi受shòu等děng极jí微wēi集jí成chéng。如rú何hé可kě言yán去qǜ来lái散sǎn乱luàn。然rán于yǘ受shòu等děng追zhuī忆yì逆nì观guān。亦yì如rú未wèi灭miè已yǐ生shēng时shí相xiàng。若ruò如rú现xiàn有yǒu体tǐ应yīng是shì常cháng。若ruò体tǐ现xiàn无wú。还hái应yīng许xǚ有yǒu缘yüán无wú境jìng识shí。理lǐ亦yì自zì成chéng。若ruò体tǐ全qüán无wú是shì所suǒ缘yüán者zhě第dì十shí三sān处chù应yīng是shì所suǒ缘yüán。诸zhū有yǒu达dá无wú第dì十shí三sān处chù。此cǐ能néng缘yüán识shí为wèi何hé所suǒ缘yüán。若ruò谓wèi即jí缘yüán彼bǐ名míng为wéi境jìng。是shì则zé应yīng拨bō彼bǐ名míng为wéi无wú。又yòu若ruò缘yüán声shēng先xiān非fēi有yǒu者zhě。此cǐ能néng缘yüán识shí为wèi何hé所suǒ缘yüán。若ruò谓wèi即jí缘yüán彼bǐ声shēng为wéi境jìng求qiú声shēng无wú者zhě应yīng更gèng发fā声shēng。若ruò谓wèi声shēng无wú住zhù未wèi来lái位wèi。未wèi来lái实shí有yǒu如rú何hé谓wèi无wú。若ruò谓wèi去qǜ来lái无wú现xiàn世shì者zhě。此cǐ亦yì非fēi理lǐ。其qí体tǐ一yī故gù。若ruò有yǒu少shǎo分fēn体tǐ差chā别bié者zhě。本běn无wú今jīn有yǒu其qí理lǐ自zì成chéng。故gù识shí通tōng缘yüán有yǒu非fēi有yǒu境jìng。然rán菩pú萨sà说shuō世shì间jiān所suǒ无wú我wǒ知zhī我wǒ见jiàn无wú是shì处chù者zhě。意yì说shuō。他tā人rén怀huái增zēng上shàng慢màn亦yì于yǘ非fēi有yǒu现xiàn相xiāng谓wèi有yǒu。我wǒ唯wéi于yǘ有yǒu方fāng观guān为wéi有yǒu。若ruò异yì此cǐ者zhě则zé一yī切qiè觉jüé皆jiē有yǒu所suǒ缘yüán。何hé缘yüán于yǘ境jìng得děi有yǒu犹yóu豫yǜ。或huò有yǒu差chā别bié。理lǐ必bì应yìng然rán。以yǐ薄báo伽gā梵fàn于yǘ余yǘ处chù说shuō善shàn来lái苾bì刍chú。汝rǔ等děng若ruò能néng为wèi我wǒ弟dì子zǐ。无wú谄chǎn无wú诳kuáng有yǒu信xìn有yǒu勤qín。我wǒ旦dàn教jiào汝rǔ令lìng暮mù获huò胜shèng。我wǒ暮mù教jiào汝rǔ令lìng旦dàn获huò胜shèng。便biàn知zhī有yǒu是shì有yǒu。非fēi有yǒu是shì非fēi有yǒu。有yǒu上shàng是shì有yǒu上shàng。无wú上shàng是shì无wú上shàng。由yóu此cǐ彼bǐ说shuō。识shí有yǒu境jìng故gù有yǒu去qǜ来lái者zhě。亦yì不bù成chéng因yīn。又yòu彼bǐ所suǒ言yán。业yè有yǒu果guǒ故gù有yǒu去qǜ来lái者zhě。理lǐ亦yì不bù然rán。非fēi经jīng部bù师shī作zuò如rú是shì说shuō。即jí过guò去qǜ业yè能néng生shēng当dāng果guǒ。然rán业yè为wéi先xiān所suǒ引yǐn相xiāng续xǜ。转zhuǎn变biàn差chà别bié令lìng当dāng果guǒ生shēng。彼bǐ我wǒ品pǐn中zhōng当dāng广guǎng显xiǎn示shì。若ruò执zhí实shí有yǒu过guò去qǜ未wèi来lái则zé一yī切qiè时shí果guǒ体tǐ常cháng有yǒu业yè于yǘ彼bǐ果guǒ有yǒu何hé功gōng能néng。若ruò谓wèi能néng生shēng则zé所suǒ生shēng果guǒ本běn无wú今jīn有yǒu其qí理lǐ自zì成chéng。若ruò一yī切qiè法fǎ一yī切qiè时shí有yǒu。谁shéi于yǘ谁shéi有yǒu能néng生shēng功gōng能néng。又yòu应yīng显xiǎn成chéng雨yǚ众zhòng外wài道dào所suǒ党dǎng邪xié论lùn。彼bǐ作zuò是shì说shuō。有yǒu必bì常cháng有yǒu。无wú必bì常cháng无wú。无wú必bì不bù生shēng。有yǒu必bì不bù灭miè。若ruò谓wèi能néng令lìng果guǒ成chéng现xiàn在zài如rú何hé令lìng果guǒ成chéng现xiàn在zài耶yé。若ruò谓wèi引yǐn令lìng至zhì余yǘ方fāng所suǒ则zé所suǒ引yǐn果guǒ其qí体tǐ应yīng常cháng。又yòu无wú色sè法fǎ当dāng如rú何hé引yǐn。又yòu此cǐ所suǒ引yǐn应yīng体tǐ本běn无wú。若ruò谓wèi但dàn令lìng体tǐ有yǒu差chā别bié。本běn无wú今jīn有yǒu其qí理lǐ自zì成chéng。是shì故gù此cǐ说shuō一yī切qiè有yǒu部bù。若ruò说shuō实shí有yǒu过guò去qǜ未wèi来lái。于yǘ圣shèng教jiào中zhōng非fēi为wéi善shàn说shuō。若ruò欲yǜ善shàn说shuō一yī切qiè有yǒu者zhě。应yīng如rú契qì经jīng所suǒ说shuō而ér说shuō。经jīng如rú何hé说shuō。如rú契qì经jīng言yán。梵fàn志zhì当dāng知zhī。一yī切qiè有yǒu者zhě。唯wéi十shí二èr处chù或huò唯wéi三sān世shì。如rú其qí所suǒ有yǒu而ér说shuō有yǒu言yán。若ruò去qǜ来lái无wú如rú何hé可kě说shuō有yǒu能néng所suǒ系xì及jí离lí系xì耶yé。彼bǐ所suǒ生shēng因yīn随suí眠mián有yǒu故gù。说shuō有yǒu去qǜ来lái能néng系xì烦fán恼nǎo。缘yüán彼bǐ烦fán恼nǎo随suí眠mián有yǒu故gù。说shuō有yǒu去qǜ来lái所suǒ系xì缚fù事shì。若ruò随suí眠mián断duàn得de离lí系xì名míng。毗pí婆pó沙shā师shī作zuò如rú是shì说shuō。如rú现xiàn实shí有yǒu过guò去qǜ未wèi来lái。所suǒ有yǒu于yǘ中zhōng不bù能néng通tōng释shì。诸zhū自zì爱ài者zhě应yīng如rú是shì知zhī。法fǎ性xìng甚shèn深shēn非fēi寻xǘn思sī境jìng。岂qǐ不bù能néng释shì便biàn拨bō为wéi无wú。有yǒu异yì门mén故gù此cǐ生shēng此cǐ灭miè。谓wèi色sè等děng生shēng即jí色sè等děng灭miè。有yǒu异yì门mén故gù异yì生shēng异yì灭miè。谓wèi未wèi来lái生shēng现xiàn在zài世shì灭miè。有yǒu异yì门mén故gù即jí世shì名míng生shēng。以yǐ正zhèng生shēng时shí世shì所suǒ摄shè故gù。有yǒu异yì门mén故gù说shuō世shì有yǒu生shēng。未wèi来lái世shì有yǒu多duō刹chà那nà故gù。傍bàng论lùn已yǐ了le。今jīn应yīng思sī择zé。诸zhū事shì已yǐ断duàn彼bǐ离lí系xì耶yé。设shè事shì离lí系xì彼bǐ已yǐ断duàn耶yé。若ruò事shì离lí系xì彼bǐ必bì已yǐ断duàn。有yǒu事shì已yǐ断duàn而ér非fēi离lí系xì。断duàn非fēi离lí系xì其qí事shì云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

于yǘ见jiàn苦kǔ已yǐ断duàn余yǘ遍biàn行xíng随suí眠mián及jí前qián品pǐn已yǐ断duàn余yǘ缘yüán此cǐ犹yóu系xì

论lùn曰yüē。且qiě见jiàn道dào位wèi。苦kǔ智zhì已yǐ生shēng集jí智zhì未wèi生shēng。见jiàn苦kǔ所suǒ断duàn诸zhū事shì已yǐ断duàn。见jiàn集jí所suǒ断duàn遍biàn行xíng随suí眠mián若ruò未wèi永yǒng断duàn能néng缘yüán此cǐ者zhě于yǘ此cǐ犹yóu系xì。及jí修xiū道dào位wèi随suí何hé道dào生shēng。九jiǔ品pǐn事shì中zhōng前qián品pǐn已yǐ断duàn。余yǘ未wèi断duàn品pǐn所suǒ有yǒu随suí眠mián能néng缘yüán此cǐ者zhě于yǘ此cǐ犹yóu系xì。断duàn非fēi离lí系xì。如rú是shì应yīng知zhī。何hé事shì有yǒu几jǐ随suí眠mián随suí增zēng。若ruò随suí事shì别bié答dá。便biàn费fèi多duō言yán论lùn。是shì故gù应yīng造zào略lüè毗pí婆pó沙shā。由yóu此cǐ虽suī劳láo少shǎo少shǎo功gōng力lì。而ér能néng越yüè渡dù大dà大dà问wèn流liú。谓wèi法fǎ虽suī多duō略lüè为wéi十shí六liù种zhǒng即jí三sān界jiè五wǔ部bù及jí无wú漏lòu法fǎ。能néng缘yüán彼bǐ识shí名míng数shù亦yì然rán但dàn应yīng了le知zhī何hé法fǎ何hé识shí境jìng。易yì思sī何hé事shì何hé随suí眠mián随suí增zēng。此cǐ中zhōng且qiě应yīng知zhī何hé法fǎ何hé识shí境jìng。颂sòng曰yüē

见jiàn苦kǔ集jí修xiū断duàn若ruò欲yǜ界jiè所suǒ系xì自zì界jiè三sān色sè一yī无wú漏lòu识shí所suǒ行xíng色sè自zì下xià各gè三sān上shàng一yī净jìng识shí境jìng无wú色sè通tōng三sān界jiè各gè三sān净jìng识shí缘yüán见jiàn灭miè道dào所suǒ断duàn皆jiē增zēng自zì识shí行xíng无wú漏lòu三sān界jiè中zhōng后hòu三sān净jìng识shí境jìng

论lùn曰yüē。若ruò欲yǜ界jiè系xì见jiàn苦kǔ见jiàn集jí修xiū所suǒ断duàn法fǎ。各gè五wǔ识shí缘yüán。谓wèi自zì界jiè三sān即jí如rú前qián说shuō。及jí色sè界jiè一yī即jí修xiū所suǒ断duàn。无wú漏lòu第dì五wǔ。皆jiē容róng缘yüán故gù。若ruò色sè界jiè系xì即jí前qián所suǒ说shuō三sān部bù诸zhū法fǎ各gè八bā识shí缘yüán。谓wèi自zì下xià三sān皆jiē如rú前qián说shuō。及jí上shàng界jiè一yī即jí修xiū所suǒ断duàn。无wú漏lòu第dì八bā。皆jiē容róng缘yüán故gù。若ruò无wú色sè系xì即jí前qián所suǒ说shuō三sān部bù诸zhū法fǎ各gè十shí识shí缘yüán。谓wèi三sān界jiè三sān皆jiē如rú前qián说shuō。无wú漏lòu第dì十shí皆jiē容róng缘yüán故gù。见jiàn灭miè见jiàn道dào所suǒ断duàn诸zhū法fǎ。应yīng知zhī一yī一yī增zēng自zì识shí缘yüán。此cǐ复fù云yǘn何hé。谓wèi欲yǜ界jiè系xì见jiàn灭miè所suǒ断duàn为wéi六liù识shí缘yüán。五wǔ即jí如rú前qián。增zēng见jiàn灭miè断duàn。见jiàn道dào所suǒ断duàn为wéi六liù识shí缘yüán。五wǔ亦yì如rú前qián。增zēng见jiàn道dào断duàn。色sè无wú色sè界jiè见jiàn灭miè道dào断duàn。随suí应yīng为wéi九jiǔ十shí一yī识shí缘yüán。若ruò无wú漏lòu法fǎ为wéi十shí识shí缘yüán。谓wèi三sān界jiè中zhōng各gè后hòu三sān部bù。即jí见jiàn灭miè道dào修xiū所suǒ断duàn识shí。无wú漏lòu第dì十shí。皆jiē容róng缘yüán故gù。为wèi摄shè前qián义yì。复fù说shuō颂sòng言yán

见jiàn苦kǔ集jí修xiū断duàn欲yǜ色sè无wú色sè系xì应yīng知zhī如rú次cì第dì五wǔ八bā十shí识shí缘yüán见jiàn灭miè道dào所suǒ断duàn各gè增zēng自zì识shí缘yüán无wú漏lòu法fǎ应yīng知zhī能néng为wéi十shí识shí境jìng

如rú是shì了le知zhī十shí六liù种zhǒng法fǎ为wéi十shí六liù识shí所suǒ缘yüán境jìng已yǐ。今jīn应yīng思sī何hé事shì何hé随suí眠mián随suí增zēng。若ruò别bié疏shū条tiáo恐kǒng文wén烦fán广guǎng。故gù我wǒ于yǘ此cǐ略lüè示shì方fāng隅yǘ。且qiě有yǒu问wèn言yán。所suǒ系xì事shì内nèi乐lè根gēn有yǒu几jǐ随suí眠mián随suí增zēng。应yīng观guān乐lè根gēn总zǒng有yǒu七qī种zhǒng。谓wèi欲yǜ界jiè一yī即jí修xiū所suǒ断duàn。色sè界jiè五wǔ部bù。无wú漏lòu第dì七qī。一yī切qiè无wú漏lòu非fēi诸zhū随suí眠mián之zhī所suǒ随suí增zēng。如rú前qián已yǐ说shuō。此cǐ中zhōng前qián六liù随suí其qí所suǒ应yīng欲yǜ修xiū所suǒ断duàn及jí诸zhū遍biàn行xíng色sè界jiè一yī切qiè随suí眠mián随suí增zēng。若ruò有yǒu问wèn言yán。缘yüán乐lè根gēn识shí复fù有yǒu几jǐ种zhǒng随suí眠mián随suí增zēng。应yīng观guān此cǐ识shí总zǒng有yǒu十shí二èr。谓wèi欲yǜ界jiè四sì除chú见jiàn灭miè断duàn。色sè界jiè五wǔ部bù。无wú色sè界jiè二èr。即jí见jiàn道dào谛dì及jí修xiū所suǒ断duàn。无wú漏lòu第dì十shí二èr。皆jiē能néng缘yüán乐lè根gēn。此cǐ随suí所suǒ应yīng欲yǜ界jiè四sì部bù。色sè界jiè有yǒu为wéi缘yüán。无wú色sè界jiè二èr部bù。及jí诸zhū遍biàn行xíng随suí眠mián随suí增zēng。若ruò复fù有yǒu问wèn言yán。缘yüán缘yüán乐lè根gēn识shí复fù有yǒu几jǐ种zhǒng随suí眠mián随suí增zēng。应yīng观guān此cǐ识shí总zǒng有yǒu十shí四sì。于yǘ前qián十shí二èr更gēng加jiā二èr种zhǒng。即jí无wú色sè界jiè见jiàn苦kǔ集jí断duàn。如rú是shì十shí四sì识shí能néng缘yüán缘yüán乐lè根gēn。此cǐ随suí所suǒ应yīng欲yǜ色sè如rú上shàng。无wú色sè四sì部bù随suí眠mián随suí增zēng。准zhǔn此cǐ方fāng隅yǘ余yǘ应yīng思sī择zé。若ruò心xīn由yóu彼bǐ名míng有yǒu随suí眠mián。彼bǐ于yǘ此cǐ心xīn定dìng随suí增zēng不bù。此cǐ不bù决jüé定dìng。或huò有yǒu随suí眠mián。谓wèi与yǚ心xīn相xiāng应yìng。及jí缘yüán心xīn未wèi断duàn相xiāng应yìng已yǐ断duàn则zé不bù随suí增zēng。依yī此cǐ义yì门mén应yīng作zuò是shì说shuō。颂sòng曰yüē

有yǒu随suí眠mián心xīn二èr谓wèi有yǒu染rǎn无wú染rǎn有yǒu染rǎn心xīn通tōng二èr无wú染rǎn局jǘ随suí增zēng

论lùn曰yüē。有yǒu随suí眠mián心xīn总zǒng有yǒu二èr种zhǒng。有yǒu染rǎn无wú染rǎn心xīn差chā别bié故gù。于yǘ中zhōng有yǒu染rǎn或huò有yǒu随suí增zēng。谓wèi相xiāng应yìng缘yüán随suí眠mián未wèi断duàn。相xiāng应yìng已yǐ断duàn则zé不bù随suí增zēng。仍réng说shuō有yǒu随suí眠mián。以yǐ恒héng相xiāng应yìng故gù。若ruò无wú染rǎn者zhě。唯wéi局jǘ随suí增zēng。缘yüán此cǐ随suí眠mián必bì未wèi永yǒng断duàn。此cǐ唯wéi据jǜ随suí增zēng名míng有yǒu随suí眠mián故gù。如rú上shàng所suǒ说shuō十shí种zhǒng随suí眠mián次cì第dì生shēng时shí。谁shéi前qián谁shéi后hòu。颂sòng曰yüē

无wú明míng疑yí邪xié身shēn边biān见jiàn戒jiè见jiàn取qǚ贪tān慢màn嗔chēn如rú次cì由yóu前qián引yǐn后hòu生shēng

论lùn曰yüē。且qiě诸zhū烦fán恼nǎo次cì第dì生shēng时shí。先xiān由yóu无wú明míng于yǘ谛dì不bù了liǎo。不bù欲yǜ观guān苦kǔ乃nǎi至zhì道dào谛dì。由yóu不bù了liǎo故gù。次cì引yǐn生shēng疑yí。谓wèi闻wén二èr途tú便biàn怀huái犹yóu豫yǜ。为wèi苦kǔ非fēi苦kǔ。乃nǎi至zhì广guǎng说shuō。从cóng此cǐ犹yóu豫yǜ引yǐn邪xié见jiàn生shēng。谓wèi邪xié闻wén思sī生shēng邪xié决jüé定dìng拨bō无wú苦kǔ谛dì乃nǎi至zhì广guǎng说shuō。由yóu拨bō无wú谛dì引yǐn身shēn见jiàn生shēng。谓wèi取qǚ蕴yǜn中zhōng拨bō无wú苦kǔ理lǐ。便biàn决jüé定dìng执zhí此cǐ是shì我wǒ故gù。从cóng此cǐ身shēn见jiàn引yǐn边biān见jiàn生shēng。谓wèi依yī我wǒ执zhí断duàn常cháng边biān故gù从cóng此cǐ边biān见jiàn引yǐn生shēng戒jiè取qǚ。谓wèi由yóu于yǘ我wǒ随suí执zhí一yī边biān便biàn计jì此cǐ执zhí为wéi能néng净jìng故gù。从cóng戒jiè禁jìn取qǚ引yǐn见jiàn取qǚ生shēng。谓wèi计jì能néng净jìng已yǐ必bì执zhí为wéi胜shèng故gù。从cóng此cǐ见jiàn取qǚ次cì引yǐn贪tān生shēng。谓wèi自zì见jiàn中zhōng情qíng深shēn爱ài故gù。从cóng此cǐ贪tān后hòu次cì引yǐn慢màn生shēng。谓wèi自zì见jiàn中zhōng深shēn爱ài著zhù己jǐ。恃shì生shēng高gāo举jǚ陵líng蔑miè他tā故gù。从cóng此cǐ慢màn后hòu次cì引yǐn生shēng嗔chēn。谓wèi自zì见jiàn中zhōng深shēn爱ài恃shì己jǐ。于yǘ他tā所suǒ起qǐ违wéi己jǐ见jiàn中zhōng情qíng不bù能néng忍rěn必bì憎zēng嫌xián故gù。有yǒu余yǘ师shī说shuō。于yǘ自zì见jiàn解jiě取qǚ舍shě位wèi中zhōng起qǐ憎zēng嫌xián故gù。见jiàn谛dì所suǒ断duàn贪tān等děng生shēng时shí。缘yüán自zì相xiāng续xǜ见jiàn为wéi境jìng故gù。如rú是shì且qiě依yī次cì第dì起qǐ。说shuō越yüè次cì起qǐ者zhě前qián后hòu无wú定dìng。诸zhū烦fán恼nǎo起qǐ由yóu几jǐ因yīn缘yüán。颂sòng曰yüē

由yóu未wèi断duàn随suí眠mián及jí随suí应yīng境jìng现xiàn非fēi理lǐ作zuò意yì起qǐ说shuō或huò具jǜ因yīn缘yüán

论lùn曰yüē。由yóu三sān因yīn缘yüán诸zhū烦fán恼nǎo起qǐ。且qiě如rú将jiāng起qǐ欲yǜ贪tān缠chán时shí。未wèi断duàn未wèi遍biàn知zhī欲yǜ贪tān随suí眠mián故gù。顺shùn欲yǜ贪tān境jìng现xiàn在zài前qián故gù。缘yüán彼bǐ非fēi理lǐ作zuò意yì起qǐ故gù。由yóu此cǐ力lì故gù便biàn起qǐ欲yǜ贪tān。此cǐ三sān因yīn缘yüán如rú其qí次cì第dì即jí因yīn境jìng界jiè加jiā行xíng三sān力lì。余yǘ烦fán恼nǎo起qǐ类lèi此cǐ应yīng知zhī。谓wèi此cǐ且qiě据jǜ具jǜ因yīn缘yüán说shuō。或huò有yǒu唯wéi托tuō境jìng界jiè力lì生shēng。如rú退tuì法fǎ根gēn阿ā罗luó汉hàn等děng。即jí上shàng所suǒ说shuō随suí眠mián并bìng缠chán。经jīng说shuō为wéi漏lòu瀑pù流liú轭è取qǚ。漏lòu谓wèi三sān漏lòu。一yī欲yǜ漏lòu。二èr有yǒu漏lòu。三sān无wú明míng漏lòu。言yán瀑pù流liú者zhě。谓wèi四sì瀑pù流liú。一yī欲yǜ瀑pù流liú。二èr有yǒu瀑pù流liú。三sān见jiàn瀑pù流liú。四sì无wú明míng瀑pù流liú。轭è谓wèi四sì轭è。如rú瀑pù流liú说shuō。取qǚ谓wèi四sì取qǚ。一yī欲yǜ取qǚ。二èr见jiàn取qǚ。三sān戒jiè禁jìn取qǚ。四sì我wǒ语yǚ取qǚ。如rú是shì漏lòu等děng其qí体tǐ云yǘn何hé。颂sòng曰yüē

欲yǜ烦fán恼nǎo并bìng缠chán除chú痴chī名míng欲yǜ漏lòu有yǒu漏lòu上shàng二èr界jiè唯wéi烦fán恼nǎo除chú痴chī同tóng无wú记jì内nèi门mén定dìng地dì故gù合hé一yī无wú明míng诸zhū有yǒu本běn故gù别bié为wéi一yī漏lòu瀑pù流liú轭è亦yì然rán别bié立lì见jiàn利lì故gù见jiàn不bù顺shùn住zhù故gù非fēi于yǘ漏lòu独dú立lì欲yǜ有yǒu轭è并bìng痴chī见jiàn分fēn二èr名míng取qǚ无wú明míng不bù别bié立lì以yǐ非fēi能néng取qǚ故gù

论lùn曰yüē。欲yǜ界jiè烦fán恼nǎo并bìng缠chán除chú痴chī四sì十shí一yī物wù总zǒng名míng欲yǜ漏lòu。谓wèi欲yǜ界jiè系xì根gēn本běn烦fán恼nǎo三sān十shí一yī并bìng十shí缠chán。色sè无wú色sè界jiè烦fán恼nǎo除chú痴chī五wǔ十shí二èr物wù总zǒng名míng有yǒu漏lòu。谓wèi上shàng二èr界jiè根gēn本běn烦fán恼nǎo各gè二èr十shí六liù。岂qǐ不bù彼bǐ有yǒu惛hūn沉chén掉diào举jǚ二èr种zhǒng缠chán耶yé。品pǐn类lèi足zú中zhōng亦yì作zuò是shì说shuō。云yǘn何hé有yǒu漏lòu。谓wèi除chú无wú明míng余yǘ色sè无wú色sè二èr界jiè所suǒ系xì结jié缚fù随suí眠mián随suí烦fán恼nǎo缠chán。今jīn于yǘ此cǐ中zhōng何hé故gù不bù说shuō。迦jiā湿shī弥mí罗luó国guó毗pí婆pó沙shā师shī言yán。彼bǐ界jiè缠chán少shǎo不bù自zì在zài故gù。何hé缘yüán合hé说shuō二èr界jiè随suí眠mián为wéi一yī有yǒu漏lòu。同tóng无wú记jì性xìng于yǘ内nèi门mén转zhuǎn。依yī定dìng地dì生shēng。由yóu三sān义yì同tóng故gù合hé为wéi一yī。如rú前qián所suǒ说shuō名míng有yǒu贪tān因yīn。即jí是shì此cǐ中zhōng名míng有yǒu漏lòu义yì。准zhǔn此cǐ三sān界jiè十shí五wǔ无wú明míng义yì至zhì已yǐ立lì为wéi无wú明míng漏lòu。何hé缘yüán唯wéi此cǐ别bié立lì漏lòu名míng。无wú明míng能néng为wéi诸zhū有yǒu本běn故gù。瀑pù流liú及jí轭è体tǐ与yǚ漏lòu同tóng。然rán于yǘ其qí中zhōng见jiàn亦yì别bié立lì。谓wèi前qián欲yǜ漏lòu即jí欲yǜ瀑pù流liú及jí欲yǜ轭è。如rú是shì有yǒu漏lòu即jí有yǒu瀑pù流liú及jí有yǒu轭è。析xī出chū诸zhū见jiàn为wéi见jiàn瀑pù流liú及jí见jiàn轭è者zhě。谓wèi猛měng利lì故gù令lìng住zhù名míng漏lòu。如rú后hòu当dāng说shuō。见jiàn不bù顺shùn彼bǐ。性xìng猛měng利lì故gù。由yóu此cǐ于yǘ漏lòu不bù独dú立lì名míng。但dàn可kě与yǚ余yǘ合hé立lì为wéi漏lòu。如rú是shì已yǐ显xiǎn二èr十shí九jiǔ物wù名míng欲yǜ瀑pù流liú谓wèi贪tān嗔chēn慢màn各gè有yǒu五wǔ种zhǒng疑yí四sì缠chán十shí。二èr十shí八bā物wù名míng有yǒu瀑pù流liú。谓wèi贪tān与yǚ慢màn各gè十shí疑yí八bā。三sān十shí六liù物wù名míng见jiàn瀑pù流liú谓wèi三sān界jiè中zhōng各gè十shí二èr见jiàn。十shí五wǔ物wù名míng无wú明míng瀑pù流liú。谓wèi三sān界jiè无wú明míng各gè有yǒu五wǔ。应yīng知zhī四sì轭è与yǚ瀑pù流liú同tóng。四sì取qǚ应yīng知zhī体tǐ同tóng四sì轭è。然rán欲yǜ我wǒ语yǚ各gè并bìng无wú明míng。见jiàn分fēn为wéi二èr与yǚ前qián轭è别bié。即jí前qián欲yǜ轭è并bìng欲yǜ无wú明míng三sān十shí四sì物wù总zǒng名míng欲yǜ取qǚ。谓wèi贪tān嗔chēn慢màn无wú明míng各gè五wǔ疑yí有yǒu四sì并bìng十shí缠chán。即jí前qián有yǒu轭è并bìng二èr界jiè无wú明míng三sān十shí八bā物wù总zǒng名míng我wǒ语yǚ取qǚ。谓wèi贪tān慢màn无wú明míng各gè十shí疑yí有yǒu八bā。于yǘ见jiàn轭è中zhōng除chú戒jiè禁jìn取qǚ余yǘ三sān十shí物wù总zǒng名míng见jiàn取qǚ。所suǒ除chú六liù物wù名míng戒jiè禁jìn取qǚ。何hé缘yüán别bié立lì戒jiè禁jìn取qǚ耶yé。由yóu此cǐ独dú为wéi圣shèng道dào怨yüàn故gù。双shuāng诳kuáng在zài家jiā出chū家jiā众zhòng故gù。谓wèi在zài家jiā众zhòng由yóu此cǐ诳kuáng惑huò计jì自zì饿è等děng为wéi天tiān道dào故gù。诸zhū出chū家jiā众zhòng由yóu此cǐ诳kuáng惑huò计jì舍shè可kě爱ài境jìng为wéi清qīng净jìng道dào故gù。何hé缘yüán无wú明míng不bù别bié立lì取qǚ。能néng取qǚ诸zhū有yǒu故gù立lì取qǚ名míng。然rán诸zhū无wú明míng非fēi能néng取qǚ故gù。谓wèi不bù了liǎo相xiāng说shuō名míng无wú明míng。彼bǐ非fēi能néng取qǚ。非fēi猛měng利lì故gù。但dàn可kě与yǚ余yǘ合hé立lì为wéi取qǚ。然rán契qì经jīng说shuō。欲yǜ轭è云yǘn何hé。谓wèi诸zhū欲yǜ中zhōng欲yǜ贪tān欲yǜ欲yǜ欲yǜ亲qīn欲yǜ爱ài欲yǜ乐lè欲yǜ闷mēn欲yǜ耽dān欲yǜ嗜shì欲yǜ喜xǐ欲yǜ藏cáng欲yǜ随suí欲yǜ著zhù缠chán压yā于yǘ心xīn。是shì名míng欲yǜ轭è。有yǒu轭è见jiàn轭è应yīng知zhī亦yì尔ěr。又yòu余yǘ经jīng说shuō。欲yǜ贪tān名míng取qǚ。由yóu此cǐ故gù知zhī。于yǘ欲yǜ等děng四sì所suǒ起qǐ欲yǜ贪tān名míng欲yǜ等děng取qǚ。如rú是shì已yǐ辩biàn随suí眠mián并bìng缠chán。经jīng说shuō为wéi漏lòu瀑pù流liú轭è取qǚ。此cǐ随suí眠mián等děng名míng有yǒu何hé义yì。颂sòng曰yüē

微wēi细xì二èr随suí增zēng随suí逐zhú与yǚ随suí缚fù住zhù流liú漂piāo合hé执zhí是shì随suí眠mián等děng义yì

论lùn曰yüē。根gēn本běn烦fán恼nǎo现xiàn在zài前qián时shí行xíng相xiāng难nán知zhī故gù名míng微wēi细xì。二èr随suí增zēng者zhě。能néng于yǘ所suǒ缘yüán及jí所suǒ相xiāng应yìng增zēng惛hūn滞zhì故gù。言yán随suí逐zhú者zhě。谓wèi能néng起qǐ得de恒héng随suí有yǒu情qíng常cháng为wéi过guò患huàn。不bù作zuò加jiā行xíng为wéi令lìng彼bǐ生shēng。或huò设shè劬qǘ劳láo为wèi遮zhē彼bǐ起qǐ而ér数shù现xiàn起qǐ故gù名míng随suí缚fù。由yóu如rú是shì义yì故gù名míng随suí眠mián。稽jī留liú有yǒu情qíng久jiǔ住zhù生shēng死sǐ。或huò令lìng流liú转zhuǎn于yǘ生shēng死sǐ中zhōng。从cóng有yǒu顶dǐng天tiān至zhì无wú间jiàn狱yǜ。由yóu彼bǐ相xiāng续xǜ于yǘ六liù疮chuāng门mén泄xiè过guò无wú穷qióng故gù名míng为wéi漏lòu。极jí漂piāo善shàn品pǐn故gù名míng瀑pù流liú。和hé合hé有yǒu情qíng故gù名míng为wéi轭è。能néng为wéi依yī执zhí故gù名míng为wéi取qǚ。若ruò善shàn释shì者zhě应yīng作zuò是shì言yán。诸zhū境jìng界jiè中zhōng流liú注zhù相xiāng续xǜ泄xiè过guò不bù绝jüé故gù名míng为wéi漏lòu。如rú契qì经jīng说shuō。具jǜ寿shòu当dāng知zhī。譬pì如rú挽wǎn船chuán逆nì流liú而ér上shàng。设shè大dà功gōng用yòng行xíng尚shàng为wéi难nán。若ruò放fàng此cǐ船chuán顺shùn流liú而ér去qǜ。虽suī舍shè功gōng用yòng行xíng不bù为wèi难nán。起qǐ善shàn染rǎn心xīn应yīng知zhī亦yì尔ěr。准zhǔn此cǐ经jīng意yì。于yǘ境jìng界jiè中zhōng烦fán恼nǎo不bù绝jüé说shuō名míng为wéi漏lòu。若ruò势shì增zēng上shàng说shuō名míng瀑pù流liú。谓wèi诸zhū有yǒu情qíng若ruò坠zhuì于yǘ彼bǐ。唯wéi可kě随suí顺shùn无wú能néng违wéi逆nì。涌yǒng泛fàn漂piāo激jī难nán违wéi拒jǜ故gù。于yǘ现xiàn行xíng时shí非fēi极jí增zēng上shàng说shuō名míng为wéi轭è。但dàn令lìng有yǒu情qíng与yǚ种zhǒng种zhǒng类lèi苦kǔ和hé合hé故gù。或huò数shù现xiàn行xíng故gù名míng为wéi轭è。执zhí欲yǜ等děng故gù说shuō名míng为wéi取qǚ

说shuō一yī切qiè有yǒu部bù俱jǜ舍shè论lùn卷jüàn第dì二èr十shí